اینورتر (Inverter) یا مبدل برق دستگاه الکترونیکی است که جریان مستقیم (DC) را به جریان متناوب (AC) تبدیل می کند. جریان AC تبدیل شده می توانند بر اساس نیاز در هر ولتاژ و فرکانسی باشد که بوسیله ترانسفورماتورهای مناسب و مدارها کنترل می شود.در واقع کار اینورتر عکس کار یک یکسو کننده میباشد.
اینورترها قطعات متحرک ندارند و در طیف گسترده ای از ابزارهای کاربردی استفاده می شوند، از منبع تغذیه کامپیوتر گرفته تا ابزار بزرگ حمل و نقل فله. اینورترها معمولا برای تامین جریان AC از منابع DC مانند پانل های خورشیدی یا باتری مورد استفاده قرار می گیرند.
اینورتر نوسان ساز الکترونیکی قدرت بالا است.
موج تولیدی توسط اینورتر یک موج مربعی می باشد که توسط فیلتر های سلف و خازن به موج سینوسی تبدیل می باشد.همچنین دامنه و فرکانس این موج سینوسی نیز توسط تقویت کننده هایی که در آن تعبیه شد قابل تغییر است.
اینورتر در دو نوع سه فاز و تکفاز موجود میباشد.
تفاوت اینورتر با ژنراتور چیست؟
اگر چه ژنراتور و اینورتر هر دو قادر به تولید برق شبیه به برق شهر می باشند ولی استفاده از اینورتر محاسنی به شرح ذیل را دارا است:
  • بی صدا بودن
  • عدم آلایندگی محیط زیست(نداشتن دود)
  • عدم استهلاک مکانیکی
  • عدم نیاز به تعمیر و نگهداری
  • مصرف انرژی متناسب با جریان خروجی
  • روشن و خاموش کردن سریع و امکان کنترل و مانیتورینگ از دور
  • توانایی کار در محیطهای بسته و محدود
کاربرد اینورتر:
  1. منبع تغذیه:از اینورتر می توان برای تبدیل برق تولیدی توسط پنل های خورشیدی و یا دیگر منابع DC به برق شهر می توان استفاده نمود.
  2. درایو:از درایو ها برای کنترل موتور های الکتریکی استفاده می شود که قابلیت هایی نظیر کنترل دور,تعویض جهت چرخش,..را دارد که برای کنترل دور از روش کنترل همزمان ولتاژ و فرکانس استفاده میشود برای این منظور برق ورودی اغلب توسط یک یکسو کننده به برق DC تبدیل می شود و سپس توسط اینورتر تغییرات مورد نیاز برای کنترل دور در فرکانس و دامنه موج اعمال می شود و برق خروجی به موتور داده می شود.
  3. انتقال برق به صورت HVDC:در مسافت های بالا برای کاهش تلفات انرژی برق به صورت ولتاژ بالا و در نوع DC انتقال داده می شود که در این سیستم در انتهای خط و در هنگام تحویل انرژی به مصرف کننده باید برق دوباره به صورت AC تبدیل شود که اینورتر در این زمینه مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
  4. منابع برق اضطراری:در منابع برق اضطرای از باتری ها برای ذخیره برق به صورت DC هنگامی که برق شهر وجود دارد استفاده میشود حال زمانی که برق قطع شود انرژی ذخیره شده در باتری ها بلافاصله توسط اینورتر به برق AC تبدیل می شود تا برای مصرف مورد استفاده قرار گیرد.
  5. گرمکن های القایی:این گرمکن ها بر اساس ایجاد جریان های گردابی کارمیکنند و می دانیم که جریان های گردابی باعث ایجاد گرما می شوند و با مجذور فرکانس رابطه مستقیم دارند حال اگر برق شهر را به DC تبدیل نماییم سپس توسط اینورتر فرکانس را بالا ببریم جریان گردابی بالا رفته و از گرمای تولیدی این جریان های گردابی می توان به عنوان گرمکن استفاده نمود.
  6. استفاده در دستگاه های جوش آلمینیوم و فولاد
  7. تهويه مطبوع
  8. درايوهاي الكتريكي وسيله نقليه
و...
عوامل موثر در افزایش طول عمراینورتر چیست؟
به منظور اطمینان از این که مبدل ولتاژ در طول عمر مفید خود در بهترین شرایط کاری نگهداری شود نیاز به سرویس و نگهداری به صورت برنامه ریزی شده دارد و همچنین تعویض قطعات در پایان عمر مفید آنها که این امر باعث افزایش طول عمر سیستم می گردد.
چه وسایلی را نمی توان به اینورتروصل نمود؟
اینورترها معمولا دستگاه هایی انعطاف پذیر هستند ، اما نوع خاصی از بارها هستند که نباید آنها را به روش متداول به اینورتر وصل نمود ، این بارها عبارتند از :
  • لامپهای فلورسنت یا لامپهای گازی
  • موتورها و کمپرسورها
  • دستگهاههای تهویه مطبوع
  • پرینترهای لیزری
مشخصات خروجی هر اینورتر با توجه به مشخصات فنی دستگاه مشخص می گردد که شامل:
توان ، ضریب توان؛ ولتاژ ، فرکانس ، ظرفیت تحمل اضافه بار و THD خروجی و غیره توان هر دستگاه، که مشخص می باشد زیرا با توجه به سفارش شما تعیین می گردد . ضــریب توان خروجی، که بهتر است بالاتر از ۰.۸ باشد که ضریب توان اکتیو (وات خروجی را مشخص می کند.) ولتاژ خروجی که بازه ولتاژ خروجی با تلرانس خروجی آن مشخص می شود. مثلا : ۲۲۰ +/-۲۰%

ویژگی ها اینورتر
در اینجا به بعضی از ویژگی ها  این المان به صورت موردی اشاره می کنیم:
  1. کاهش مصرف انرژی - در نتیجه کاهش مصرف برق
  2. کاهش جریان راه اندازی - در نتیجه افزایش طول عمر موتور
  3. فراهم کردن امکان تغییر سرعت موتور
  4. امکان تغییر جهات حرکت موتور
  5. حفاظت داشتن در مقابل اضافه بار
  6. کار کردن موتور حتی با وجود ولتاژ ورودی متغیر
  7. امکان کنترل از راه دور
  8. برنامه ریزی حرکت
  9. ایجاد سرعت بیشتر از سرعت نامی موتور
انواع باتری های قابل استفاده دراینورترکدامند؟
انواع باتری شامل : سرب اسید ، نیکل کادمیم ، لیتیوم و سیلور آلکالین می باشند. مناسبترین نوع باتری برای اینورتر نوع سرب اسید (lead – acid) می باشد و بیشتر با درپوش کاملا بسته که نیاز به سرویس و نگهداری ندارد و با ولتاژ ۱۲ ولت استفاده می گردد.

چگونه زمان برق‌دهی (BACKUP TIME) باتری‌ها را محاسبه نمائیم؟
زمان Back up مدت زمانی است که باتری باید انرژی و توان مورد نیاز بار را تامین نماید و اغلب به آن زمان استقلال (Autonomy) یا زمان دشارژ نیز گفته می شود . باتریها درانواع گوناگون و میزان آمپرساعت متفاوت عرضه می شوند ، بنابراین به منظور نصب باتری مناسب و استفاده ازآن باید محاسبه دقیقی انجام گیرد. درانتخاب باتری با ظرفیت یا سرویس دهی مناسب حداقل به دو نکته باید توجه شود .
۱. بار باتری
۲. زمان استقلال یاBack up موردنیاز ابتدا جریان کشیده شده از باتری را محاسبه می کنیم .
سازندگان باتری همیشه جداول یا نمودارهایی را عرضه می کنند که با استفاده از اطلاعات آنها می توان ظرفیت سرویس دهی موردنیاز را تعیین کرد.

چگونه باید اینورتری با توان مطلوب را انتخاب کنم؟
پاسخ ساده این است که اول ماکزیمم توان مصرفی لوازم برقی خود را بدانید و سپس اینورتری که قادر به تامین آن توان باشد را خریداری کنید. اما لوازمی مانند یخچال دارای توان بسیار بالایی هستند.
البته اینورتر هایی هستند که قادر به تامین این توان باشند که در این صورت برای اینگونه لوازم برقی باید اینورتری با توان بالاتر از چیزی که پیش بینی کرده اید، تهیه کنید. توجه داشته باشید که برای تامین توان های بالا، اینورتر مناسب تنها چیزی نیست که مورد نیاز است.
باتری نیز باید قادر به تامین آن توان باشد و همچنین کابل انتقال دهنده نیز باید از پس انتقال آن توان بر آید و آن را هدر ندهد.